In ons Coalitieakkoord Ruimte voor Groei hebben wij een aantal ambities neergelegd voor de economie in Noord-Holland. Noord-Holland behoort tot de sterkste economische regio’s van Nederland. De Noord-Hollandse economie is goed voor zo’n 21% van het Bruto Binnenlands Product en 18% van de banen van Nederland. Verreweg de meeste buitenlandse investeringen en buitenlandse vestigingen van bedrijven in Nederland komen in onze provincie terecht. Sterke troeven van Noord-Holland zijn onder meer de aanwezigheid van Amsterdam en Schiphol, de hoogwaardige en veelzijdige arbeidsmarkt, de aanwezigheid van bijzondere clusters als zeehavens, het luchthavencomplex, de zaadveredeling en Greenports, het Hilversumse Mediapark en sterke sectoren als de internationale handel, de logistiek, de financiële en zakelijke dienstverlening en de creatieve industrie in de Amsterdamse regio. Wij hebben aangegeven er alles aan te willen doen om de regionale economie duurzaam aan te jagen. Wij doen dit door ruimte te geven aan vernieuwing, duurzaamheid en ondernemerschap.
De provinciale overheid is er voor de inwoners en de maatschappij. Het economisch beleid staat dan ook ten dienste van de Noord-Hollandse maatschappij als geheel. Om die reden hebben we als ons doel van het economisch beleid gekozen voor het bevorderen van welvaart én welzijn. Daarmee leggen we een relatie naar de nationale en internationale discussie over het begrip ‘brede welvaart’ (onder andere commissie-Stiglitz (2009) en commissie-Grashoff (2016)). De kern van het debat is de overtuiging dat welvaart meer is dan de omvang van het nationaal of persoonlijk inkomen. Ook aspecten als gezondheid, geluk, veiligheid, goed onderwijs, goede huisvesting en ontplooiingsmogelijkheden worden ervaren als welvaartscomponenten. Als één van de eerste overheden in Nederland hebben we besloten om deze ‘brede welvaart’-aspecten te meten en in te zetten om er ons beleid aan te toetsen. Dit doen we met de Barometer Welvaart & Welzijn.

Onze rol

In het Strategisch Beleidskader Economie hebben we ervoor gekozen om zoveel mogelijk uit te gaan van onze verbindende rol als middenbestuur en vanuit die rol te werken aan de optimale condities waarbinnen de economie zich verder kan ontplooien. Vanuit die gedachte is onze beleidsfocusgericht op het versterken van het vestigingsklimaat. Een goed vestigingsklimaat is een cruciale randvoorwaarde voor de economie en de aantrekkelijkheid van de regio voor bedrijven.

Prioriteiten

Binnen het brede begrip van ‘vestigingsklimaat’ hebben we gekozen voor een focus op de volgende vestigingsplaatsfactoren:

• Een aantrekkelijk en duurzaam ruimtelijk vestigingsklimaat (5.3.1)
  Dit gaat over de beschikbaarheid van ruimte voor economische activiteiten, over bedrijventerreinen, kantoorlocaties, havens, Schiphol, detailhandel, digitale infrastructuur, internationalisering en ruimte voor toerisme. De beschikbaarheid van ruimte voor economische activiteiten is een absolute basisvoorwaarde voor de economie.
• Een sterk innovatief klimaat (5.3.2)
  Deze vestigingsplaatsfactor focust op het innovatief vermogen van de economie en de inzet van kennis, onderzoek en technologie om innovaties te verzilveren in nieuwe producten en nieuwe markten. De ontwikkeling en toepassing van kennis en innovatie is één van de belangrijkste concurrentiefactoren in de economie.
• Een veerkrachtige arbeidsmarkt (5.3.3)
  Hieronder definiëren wij het aanbod van arbeid, de match tussen onderwijs en arbeidsmarkt, de inzetbaarheid van het menselijk kapitaal en de inclusieve arbeidsmarkt. De factor arbeid behoort tot de klassieke productiefactoren en is een belangrijke randvoorwaarde voor de ontwikkeling van de economie.
• Een sterke een duurzame agrosector (5.3.4 en 5.3.5)
  De agrosector heeft een zeer groot ruimtelijk belang in Noord-Holland èn een aanzienlijk economisch belang, vooral op gebied van export, innovatie en ketensamenwerking. Op gebied van duurzaamheid en innovatie liggen er vele opgaven c.q. kansen. Met het programma Natuurinclusieve landbouw dragen we bij aan behoud en versterken van de bodemvruchtbaarheid en (agro)biodiversiteit.

Omgevingsfactoren

De invloed die overheden op de economie hebben, is beperkt. Er zijn namelijk talloze omgevingsfactoren die van invloed zijn. Daarbij is de conjunctuurontwikkeling de belangrijkste. Deze is afhankelijk van de mondiale ontwikkeling van de economie. Nederland als handelsland is sterk afhankelijk van export als pijler onder de economie. Een ontwikkeling als de Brexit zal impact hebben op handelsstromen van en naar het Verenigd Koninkrijk (VK). In 2016 ging 10% van de Nederlandse export naar het VK. Noord-Holland is goed voor een kwart van die 10%.
Naast de conjunctuurontwikkeling is er een aantal trends en ontwikkelingen die invloed zullen hebben op de ontwikkeling van de Noord-Hollandse economie. Denk daarbij aan de ‘vierde industriële revolutie’. Die gaat over de enorme vooruitgang die de laatste jaren is geboekt op het terrein van digitalisering en datacommunicatie, waarbij we steeds meer een versmelting zien tussen digitale, fysieke, cognitieve en biologische toepassingen. ‘Big data’ en het ‘internet of things’ zijn belangrijke aanjagers. Dit leidt tot toepassingen als autonoom rijdende voertuigen en robotisering van productieprocessen zoals bijvoorbeeld in de logistiek. Een andere trend is het toenemend belang van de stad in het totaal van de economie. De wereld verstedelijkt in snel tempo en de economische marktstrategieën passen zich daarop aan. In Noord-Holland zien we dit terug in de dominantie van de stad Amsterdam in de economische cijfers van Noord-Holland. Een laatste voorbeeld van een ontwikkeling in de economie is de toenemende focus op duurzaamheid. Dit is enerzijds een beleidsgedreven ontwikkeling, anderzijds zien we ook steeds meer ondernemers die inhaken op de kansen die er liggen, bijvoorbeeld op het gebied van circulaire economie, duurzame energie en duurzame landbouw.